In de figuur verloopt het tweede gedeelte van de totale variabele kostenlijn (TVK) progressief.
Als gevolg van een progressief verloop van de totale kosten stijgen de kosten per eenheid product: de gemiddelde kosten. Een dergelijke stijging kan samenhangen met het naderen van de capaciteitsgrenzen. Doordat een bedrijf op volle toeren gaat draaien¸ is er meer onderhoud nodig en moet duurder overwerk worden betaald.
Een progressief verloop van de totale kosten blijkt ook uit een stijgend verloop van de marginale kosten.
Voorbeeld
Veronderstel dat een onderneming de volgende kostenvergelijking heeft:
TK = q3 - 6q2 + 16q + 8
In deze vergelijking is
TVK = q3 - 6q2 + 16q
TCK = 8
Berekenen we de gemiddelde kosten¸ dan vinden we
GTK = q2 - 6q + 16+ 8/q
GVK = q2 - 6q + 16
GCK = 8/q
De GVK verlopen aanvankelijk dalend (overeenkomend met een degressief verloop van de totale variabele kosten) en vervolgens stijgend¸ overeenkomend met een progressief verloop van de totale variabele kosten.
De GCK verlopen steeds dalend.
Samen bepalen de TVK en de TCK het verloop van de TK.
De marginale kosten zijn:
MK = 3q2 -12q + 16
De marginale kosten verlopen aanvankelijk dalend en vervolgens¸ vanaf q = 2¸ stijgend.
Betekenis van de symbolen:
TK | totale kosten | GTK | gemiddelde totale kosten | TVK | totale variabele kosten | GVK | gemiddelde variabele kosten | TCK | totale constante kosten | GCK | gemiddelde constante kosten | q | productieomvang | MK | marginale kosten |